مراقبت از دندان های کودکان بسیار مهم است. این مراقبت باعث سالم ماندن دندان های شیری میشود و همین امر در رشد صحیح دندان های دائمی نیز بسیار موثر است. بهداشت دهان و دندان کودکان از جمله مسواک زدن بهترین راه برای سالم ماندن دندان های کودکان میباشد. پس با ما همراه باشید تا درمورد روش صحیح مسواک زدن و مزایای آن توضیح دهیم.

روش صحیح مسواک زدن در کودکان

• از یک مسواک با سری کوچک، برس های نرم و دسته های بزرگ استفاده شود.
• در کودکان بالای دو سال  از خمیردندان فلوراید دار مخصوص کودک استفاده شود.
• تمام سطوح دندان از جمله سطح جونده، سطح زبانی و سطح دهانی کاملا با مسواک تمیز شوند.
• مسواک را درحالیکه زاویه برس آن با دندان 45 درجه است روی دندان ها بکشید.
• پشت کودک خود نشسته یا بایستید تا او احساس امنیت کند. مسواک زدن در برابر یک آینه نیز خوب است زیرا امکان مشاهده دهان را به کودک میدهد.
• حتما سطح زبان کودک را تمیز کنید.
• حتما تا سن 7 سالگی خودتان برای کودکتان مسواک بزنید.

مدت زمان مسواک زدن کودکان را کنترل کنید

کودکان نمیتوانند صبور باشند، آنها میخواهند به سرعت مسواک زدن را تمام کنند و دوباره به سراغ بازی کردن بروند، پس شما باید به آنها در کنترل زمان بندی مسواک زدن کمک کنید. مدت زمان مسواک زدن کودکان باید حداقل 2 دقیقه طول بکشد. راحت ترین کار این است که هنگام مسواک زدن آنها را به خواندن آواز حروف الفبا یا شماردن اعدات به مدت 2 دقیه مشغول کنید و تا اتمام شعر و شمردن اعداد، اجازه توقف ندهید.

نکات مهم درمورد مسواک زدن شبانه کودکان

نکته ی حائز اهمیت درمورد مسواک شبانه این است که؛ سعی کنید بلافاصله بعد از صرف شام (که اغلب خیلی زودتر از زمان خواب کودک است) مسواک زدن را انجام دهید.
یعنی مسواک زدن شبانه زمانی صورت گیرد که کودک شما خواب آلود و بی حوصله نشده باشد، زیرا در این صورت نه تنها قادر به خوب مسواک زدن نمیباشد، حتی ممکن است از مسواک زدن سر باز زند.

نکته ی قابل توجه درمورد تعداد دفعات مسواک زدن توسط کودک این است که؛ هنگامیکه کودک مبتلا به سرماخوردگی شود، نوبت های مسواک زدن به مراتب بیشتر میشود. زیرا در هنگام سرماخوردگی و زکام تنفس کودک دهانی میباشد و اگر تعداد دفعات مسواک زدن را افزایش دهیم مانع از خشک شدن حفره ی دهان کودک میشویم. چراکه خشک شدن دهان میتواند بستر مناسبی برای پوسیدگی های شدید و پیش رونده در سطوح  دندان ها را فراهم آورد.

کودکان را به مسواک زدن تشویق کنید

برای تشویق کودکان به مسواک زدن میتوانید از روش های زیر استفاده کنید.

• خمیر دندان مناسب

استفاده از خمیردندان مناسب، مراقبت از دهان و دندان را سرگرم کننده و هیجان انگیز میکند. برای انتخاب خمیردندان مناسب کودک با دندانپزشک خود مشورت کنید.

• مسواک مناسب را انتخاب کنید.

مسواک ها در اشکال، اندازه ها، رنگ ها و و الگوهای مختلفی وجود دارند. مهم است مسواکی که خریداری میکنید در عین زیبایی مناسب نیاز های فرزندتان باشد. مسواک های کوچک با دسته های بزرگ برای کودکان زیر ۷ سال مناسب تر هستند.

مسواک کودک را متناسب با رنگ و یک شخصیت کارتونی مورد علاقه او انتخاب کنید. تا به او کمک کند روزانه دندان های خود را بشوید.

• باهم مسواک بزنید

اکثر کودکان میخواهند کاری که والدین انجام میدهند انجام دهند. بنابراین از همین رفتارشان استفاده کنید تا عادت کنند و به طور مداوم مسواک بزنند. با مسواک زدن همزمان در کنار کودکان اهمیت نگهداری از دندان ها را به آنها یاد آور میشوید.

کی باید به کودک نوپایم اجازه دهم خود دندان هایش را مسواک بزند ؟

به محض اینکه کودکتان بخواهد و توانایی آن را داشته باشد، خوب است که به او اجازه دهید سعی کند خود دندان هایش را مسواک بزند، اگرچه احتمالا تا زمانیکه به سن مدرسه نرسد نمیتواند اینکار را به خوبی انجام دهد.

درحالیکه کودک دندانش را مسواک میزند، شما نیز همین کار را بکنید و سپس دندان های یکدیگر را چک بکنید تا ببینید تمیز شده است یا خیر، اگر دندان های کودک برق بزند و بدرخشد، کارش را به خوبی انجام داده است. در غیر این صورت، به او بگویید که فکر می کنید (نقطه ای را جا گذاشته است) و خود آن را تمیز کنید.

نکاتی که مسواک زدن کودکان را آسان میکند

1. توقع زیادی از کودک نداشته باشید کودک با تمرین بیشتر مسواک زدن، سریعتر پیشرفت میکند.
2. به کودک اجازه بدهید، خودش مسواک و خمیردندان را انتخاب کند.
3. به نوبت مسواک بزنید. مثلا میتوانید مسئولیت شستن صبحگاهی دندان ها را به کودک بسپارید و شب ها خودتان اینکار را انجام دهید.
4. هنگام مسواک زدن دندان های کودک، سعی کنید اینکار را به آرامی و بدون عجله انجام دهید تا لثه های او آزرده نشود.
5. همراه کودک مسواک بزنید و زمانیکه کودک مشغول تمیز کردن دندان هایش است، او را همراهی کنید.
6. خمیردندان برای کودکان زیر یک سال استفاده نکنید.

• یکسال تا دوسال به اندازه نصف یک دانه برنج
• دو سال تا سه سال اندازه‌ی یک دانه برنج
• سه سال به بالا اندازه یک نخود فرنگی

چه موقع باید مسواک فرزندم را جایگزین کنیم ؟

بسیاری از افراد از مسواک های خود بیشتر از مدتی که باید استفاده میکنند با در نظر گرفتن زمان تعویض مسواک اطمینان  حاصل کنید که کودک شما دندان های خود را کاملا تمیز میکند.
کودکان باید زودتر از بزرگسالان مسواک های خود را با مسواک های جدید جایگزین کنند. مسواک ها باید هر سه ماه یکبار یا زمانیکه موهای آنها دیگر صاف نمی ایستند، تعویض شوند. به محض اینکه این شرایط ایجاد شد مسواک جدیدی تهیه کنید.
همچنین اگر کودک شما دچار بیماری بوده و حالا درمان شده است، باید مسواک جدیدی برای او تهیه کنید. کودکان نوپا به خصوص کودکانی که در مهدکودک نگهداری میشوند، یا برادرها و خواهرهایشان در مهد کودک نگه داشته میشوند، دائما دچار بیماری میشوند.
ممکن است مجبور شوید هر ماه مسواک کودک خود را جایگزین کنید اما باور کنید ارزش آن را دارد داشتن یک مسواک آلوده میتواند بیماری را تجدید کرده یا آن را طولانی تر کند. از آنجا که ممکن است مجبور باشید مسواک کودک خود را مرتب جایگزین کنید، شاید بخواهید هنگام خرید، یک عدد مسواک اضافی نیز تهیه کنید. تهیه چند مسواک باعث ارزانتر شدن قیمت آن و دخیره در وقت میشود.

چرا مسواک هنگام استفاده باید کاملا خشک باشد ؟

مسواک خشک بهتر و موثرتر از مسواک تر میتواند پلاک‌ را از روی دندان ها حدف کند.

یکی از نکان منفی مرطوب بودن مسواک آن است که خمیردندان زودتر کف میکند و دهان زودتر پر کف میشود چنین وضعیتی باعث کوتاه تر شدن زمان مسواک زدن میشود. اما درصورت خشک بودن موهای مسواک، فرد ناچار است زمان بیشتری صرف مسواک زدن کند، بنابراین شستشوی دندان ها کامل تر صورت میگیرد.

چگونه از مسواک خود مراقبت کنیم ؟

1. همیشه از نگهدارنده‌ی مسواک برای قرار دادن آن بصورت عمودی استفاده کنید. هرگز آن را صاف روی سطح نگذارید.
2. مسواک ها را باید هر بار پس از استفاده تمیز کنید و سپس اجازه دهید تا در هوا خشک شوند.
3. مسواک را هر ۳ تا ۴ ماه، یا زودتر در صورت فرسودگی موهای سر مسواک تعویض کنید.
4. هرگز مسواک خود را با شخص دیگری به اشتراک نگذارید.
5. نگهدارنده یا ظرف مسواک خود را مرتبا تمیز کنید تا از تجمع گرد و غبار و میکروب جلوگیری کنید.
6. اگر چند مسواک را باهم در یک ظرف نگهداری میکنید، مطمئن شوید که مسواک ها بهم نمی‌چسبند.

مهم است که مسواک های ما در شرایط خوبی باشند تا دندان هایمان سالم بماند.

مسواک برقی برای کودکان

کودکان از سن سه سالگی میتوانند از مسواک برقی استفاده کنند. این مسواک ها با حرکت دورانی و چرخشی، پلاک میکروبی را سریعتر و راحت تر از بین برده و آسیبی به مینای دندان و لثه ها وارد نمیکنند. این مسواک ها برای کودکان و افراد دچار مشکلات حرکتی، کارایی موثری دارند. برخی از این مسواک ها دارای تایمر دو دقیقه ای بوده و کودک میتواند به اندازه کافی و طولانی دندان هایش را مسواک بزند. طبق اعلام انجمن دندانپزشکی آمریکا، مسواک برقی و مسواک معمولی هر دو به یک اندازه در تمیز کردن دندان ها و از بین بردن پلاک میکروبی موثر میباشند. با این وجود برخی از والدین، به دلیل استفاده راحت تر و قدرت بیشتر مسواک های برقی در از بین بردن پلاک میکروبی و همچنین علاقه کودک به این مسواک ها، مسواک برقی را ترجیح میدهند.
گران بودن مسواک های برقی نسبت به مسواک های دستی، نیاز به تعویض باتری و سرهای مسواک و هزینه بر بودن آنها از معایب مسواک های برقی میباشند.

مسواک برقی و معمولی

مسواک زدن، پایه و اساس مراقبت های خوب دهان و پیشگیری از بیماری ها است. طبق اعلام انجمن دندانپزشکی آمریکا، مسواک برقی و معمولی هر دو در از بین بردن پلاک دهان که باعث پوسیدگی و بیماری میشود، موثر هستند. مسواک برقی و معمولی هرکدام فواید خاص خود را دارند.

مزایای مسواک معمولی

• در دسترس هستند: تقریبا از هر فروشگاه و داروخانه ای میتوانید به راحتی یک مسواک معمولی تهیه کنید و برای استفاده نیازی به شارژ کردن یا باتری ندارند.
• مقرون به صرفه هستند: مسواک دستی مقرون به صرفه است و با هزینه بسیار ناچیز میتوانید تهیه کنید.
• تنوع بالا: مسواک های معمولی از لحاظ شکل ظاهر، برس ها، سرها و قیمت تنوع بالایی دارند.
• سبک و کم جاگیر: مسواک های معمولی کمترین فضا را اشغال کرده و چون تجهیزات جانبی ندارد، برای مسافرت بردن راحت هستند.

مزایای مسواک برقی

• استفاده از مسواک برقی، برای افرادی که مشکلات حرکتی دارند، راحت تر است.
• بسیاری از مسواک های برقی، یک تایمر داخلی دارند و راحت تر میتوان دو دقیقه مسواک زدن توصیه شده را رعایت کرد.
• برای کودکان سرگرم کننده است. بویژه برای کودکانی که تمایلی به مسواک زدن ندارند، ترغیب کننده است.
• باعث بهبود تمرکز به هنگام مسواک زدن میشوند.
• سلامت دهان و دندان کسانی که ارتودنسی دارند را بهبود میبخشد.
• برای لثه ایمن است. مسواک برقی درصورت استفاده درست معمولا به لثه یا مینای دندان صدمه نمیزند، بلکه باعث سلامت کلی دهان میشود.