آفت دهان به زخم های سطحی و دردناکی گفته میشود که درون دهان ایجاد میشوند. این زخم ها ممکن است بر روی لثه، زبان، پشت گونه و قسمت های داخلی لب ایجاد شوند. کودکان ممکن است در سنین مختلف با این مشکل روبرو شوند. وجود آفت باعث میشود کودک نتواند به درستی غذا بخورد و باعث ناراحتی و بی قراری آنها میشود.
آفت یک زخم باز به شکل گرد و با رنگی سفید یا زرد است. اطراف این زخم با هاله قرمز رنگی احاطه شده است. این زخم در تمام بخش های داخلی دهان بروز میکند. گاهی اوقات به صورت تکی مشاهده شده اما برخی مواقع به صورت خوشه ای نیز ظاهر میشوند.
آفت ها بیماری جدی نیستند اما وجود آنها در دهان باعث ایجاد اختلال در خوردن غذا و نوشیدنی میشود.
آفت ها برخلاف تبخال ویروسی نیستند و از فردی به فرد دیگر سرایت نمیکنند. زخم دهان کودکان معمولا در بافت های نرم دهان بروز میکنند.
آفت ها دردناک هستند به ویژه موقع خوردن و نوشیدن، این درد باعث آزار کودک میشود، اما خطرناک و مسری نیستند.
آفت ها ممکن است بعد از ضربه یا آسیب به بافت نرم دهان ایجاد شوند و گاهی استرس باعث به وجود آمدن آنها می‌شود. در بعضی از کودکان حین بیماری یا تب یا بعد دوره بیماری آفت به وجود می‌ آید گاهی هم آفت ها زمینه ارثی دارند و اعضای یک خانواده بیشتر مستعد آفت زدن هستند.
همچنین گفته میشود آلرژی های غذایی یا کمبود مواد معدنی و ویتامین ها هم میتواند زمینه ساز ایجاد آفت شود.

علت آفت دهان کودک

استرس:

کودکان بیشتر در معرض استرس و نگرانی قرار دارند و گاهی اوقات مشکلاتی که برای بزرگسال اصلا استرس زا نیستند برای کودکان بسیار پرتنش محسوب میشوند. به همین دلیل وجود استرس از مهم ترین علت های بروز زخم دهان کودکان است. مشکلات مختلفی باعث بروز استرس در کودک میشوند، گاهی اوقات درگیری و مشاجره لفظی میان والدین، دور شدن از دوستان، بروز ناراحتی در محیط آموزشی و… میتواند علت آفت دهان کودک باشد.

وراثت:

دومین علت آفت دهان کودک، وراثت است. گاهی اوقات در یک خانواده آفت دهان رایج است، در این مواقع شرایط ارثی تاثیرگذاری زیادی دارد. اگر سابقه آفت دهانی دارید ممکن است کودک شما نیز با این مشکل روبرو شود.

نقص رژیم غذایی:

مشکلاتی که در تغذیه کودک وجود دارد، آلرژی های غذایی و کمبود برخی از ویتامین های ضروری مانند B12 و آهن و اسید فولیک نیز میتواند باعث ایجاد آفت دهان شود. بهتر است رژیم غذایی مناسبی برای کودک خود در نظر بگیرید و درصورت بروز آفت آزمایش های لازم را انجام دهید.

ضعف سیستم ایمنی بدن:

کودکانی که دچار بدن ضعیف هستند و یا بر اثر بروز بیماری هایی مانند سرماخوردگی، قدرت ایمنی بدنشان کاهش می یابد، در معرض آفت دهان هستند.

آفت دهان به چه دلایلی بروز میکند ؟

1- ضعف در سیستم بدنی کودک

2- داشتن تغذیه نامناسب

3- استرس و اضطراب

4- آلرژی

5- استفاده از برخی داروهای خاص

6- نفوذ میکروب

نشانه های آفت دهان کودک

1- اندازه آفت ها معمولا کمتر از 6 میلی متر است.

2- این زخم ها دارای مرکز سفید با محوریت قرمز هستند.

3- معمولا درون لب ها و پشت گونه ها ایجاد می‌شوند.

4- این زخم ها دردناک بوده و حتی بدون مصرف غذا هم دردناک هستند.

5- معمولا در هر نوبت، یک آفت دهان در کودک ایجاد می‌شود و به ندرت، 2 تا 3 آفت ایجاد می‌شود.

6- تب یا علامت بالینی دیگری در کودک مشاهده نمی‌شود.

آفت دهان کودک معمولا دارای یک دوره، 1 تا 2 هفته ای بوده و به این بازه زمانی جهت درمان نیازمند خواهد بود و درمان های حمایتی تنها تحمل درد را میسر میکند، قابلیت سرایت فرد به فرد را ندارد، لذا لزومی به مرخصی از مدرسه نیست اما کودکانی که علاوه بر آفت دهان، تب یا علائم همراه مانند راش پوستی و تورم غدد لنفاوی را دارند لازم است به پزشک مراجمعه نمایند.

دلایل بوجود آورنده آفت دهان کودک چیست ؟

اگر زخم ها فقط بیرون لب ها باشد، آفت دهان، محسوب نمی‌شود. آفت دهان کودکان از آن دسته از بیماری هایی است که والدین را به چالش های زیادی می کشاند. کودک بی حوصله می‌شود و به علت دردی که ناشی از زخم ها است، نمیتواند به درستی غذا بخورد.

چگونه آفت دهانی را تشخیص دهیم ؟

تشخیص آفت دهانی در کودکان معمولاً بر اساس علائم و نشانه‌ های ظاهر شده در دهان انجام می‌شود. برخی از نشانه ‌ها و علائم شایع آفت دهانی در کودکان عبارتند از:

آفت ‌ها یا زخم ‌ها: آفت‌ های دهانی ممکن است به صورت زخم ‌ها یا جراحات کوچک در دهان کودک ظاهر شوند. آنها معمولاً در لب‌ ها، زبان یا داخل گلو قرار دارند.

قرمزی و التهاب: منطقه ‌های اطراف آفت ممکن است قرمز و التهابی باشند.

درد و تحریک: آفت ‌ها معمولاً باعث درد در دهان می‌شوند و ممکن است کودک دچار تحریک شده باشد.

سوزش و درد در زمان مصرف غذا: آفت ‌ها ممکن است در زمان خوردن غذا باعث سوزش و درد شوند.

خونریزی: در بعضی موارد، آفت‌ها ممکن است باعث خونریزی در دهان شوند.

تغییر در طعم غذا: کودک ممکن است در زمان داشتن آفت دهان تغییر در طعم غذا ها تجربه کند.

درد در گلو: آفت ‌های دهانی در موارد شدیدتر ممکن است باعث درد در گلو شوند.

پیشگیری از آفت در کودکان

یکی از نکات مهم پیگشیری آفت در کودکان، رعایت بهداشت دهان و دندان است.

استفاده مرتب از مسواک نرم، خمیردندان مخصوص کودکان، نخ دندان و دهانشویه و درمان دندان قروچه نقش مهمی در پیشگیری و درمان آفت دهان دارد.

با مراجعه دوره ای و منظم به دندانپزشک کودکان حتما میتوانید از بروز این مشکلات برای کودکان خود پیشگیری کنید.

روش های درمان آفت دهان کودک

• استفاده از کمپرس یخ روشی بسیار عالی برای بی حس کردن دهان کودک در مناطقی است که دچار آفت شده است.
• از خمیردندان و دهانشویه حاوی لوریل سولفات استفاده نکنید.
• مسواک نرم و مخصوص برای کودک خود استفاده کنید.
• غذاهای شور، تند و داغ برای کودک استفاده نکنید.
• مصرف غذاهای سرد و نوشیدنی های خنک برای درمان آفت دهان کودک توصیه میشود.
• غذاهای اسیدی مانند گوجه فرنگی یا لیمو و مرکبات استفاده نکنید.
• به صورت مرتب دهان کودک را با آب نمک یا دهانشویه معمولی تمیز کنید.
• از ژل های بی حسی با دستور پزشک استفاده کنید تا درد کودک آرام شود.